LIFE STYLE

Kanceri/ Sa e rrisin rrezikun ëmbëlsuesit artificialë – Çfarë zbulon hulumtimi

14:14 - 10.04.22 Gazeta Shqiptare
GSH APP Download on Apple Store Get it on Google Play

Ëmbëlsuesit artificialë janë implikuar herë pas here në rritjen e rrezikut të obezitetit, diabetit dhe sëmundjeve kardiovaskulare, por provat e fundit zbulojnë lidhjen e tyre me kancerin.




Edhe pse peizazhi nuk ka qenë i qartë deri më tani në lidhje me efektet e ëmbëltuesve në kancer, një studim në shkallë të gjerë i botuar në PLOS Medicine ndoshta konfirmon këtë korrelacion. Sipas të dhënave të paraqitura nga James Brown, Profesor i Asociuar i Biologjisë dhe Shkencave Biomjekësore në Universitetin e Astonit në një artikull në The Conversation, pas ekzaminimit të më shumë se 100,000 njerëzve, u zbulua se ata që konsumuan nivele të larta të disa ëmbëlsuesve treguan një rritje të lehtë të rrezikun e zhvillimit të disa llojeve të kancerit.

Studiuesit u kërkuan pjesëmarrësve të regjistronin dietën e tyre, me periudhën e mbikëqyrjes për gjysmën e tyre më shumë se tetë vjet. Acesulfame K dhe aspartame në veçanti janë gjetur të jenë përgjegjës për rritjen e rrezikut të kancerit, veçanërisht kancerit të gjirit dhe atyre që lidhen me obezitetin, si kanceri i zorrës së trashë , stomakut dhe prostatës.

Si rritet rreziku?

Ëmbëlsuesit mund t’ia shtojnë këtë shije të ëmbël produkteve pa kalori të larta, por në të njëjtën kohë substanca artificiale, si aspartami, mund të grumbullohen në qeliza dhe t’i kthejnë ato në kancer. Aspartami ka vetinë e inaktivizimit të gjeneve që lidhen me aftësinë e qelizave për t’u vetëshkatërruar kur ato bëhen kanceroze. Ëmbëlsues të tjerë, si sukraloza dhe sakarina, janë treguar gjithashtu se dëmtojnë ADN- në, gjë që mund të çojë në kancer. Megjithatë, kjo është treguar vetëm në qelizat në laborator dhe jo në një organizëm të gjallë.

Mikrobioma e zorrëve gjithashtu ndikohet negativisht, duke rezultuar në një sistem imunitar të dobësuar. Megjithatë, nuk është ende e qartë se si ëmbëltuesit përmirësojnë ndryshimet kancerogjene në qeliza. Gjithashtu konsiderohet e vështirë që eksperimente të tilla të aplikohen tek njerëzit, sepse është e pamundur të konsumohen sasi të mëdha.

Rezultatet e studimeve të mëparshme janë përkatësisht të kufizuara, kryesisht për shkak se këto janë studime vëzhguese. Një rishikim sistematik i kohëve të fundit i afro 600,000 pjesëmarrësve arriti në përfundimin se kishte prova të kufizuara për të sugjeruar se konsumi i lartë i ëmbëltuesve artificialë mund të rrisë rrezikun e disa llojeve të kancerit. Një rishikim i BMJ doli në një përfundim të ngjashëm.

Madje, autori vë në dukje kufizimet e këtij studimi , të cilat bazohen kryesisht në mosbesueshmërinë e vetë-raporteve të pjesëmarrësve. Megjithëse studiuesit e reduktuan pjesërisht këtë rrezik duke i detyruar pjesëmarrësit të fotografonin ushqimin që hëngrën, njerëzit mund të mos e kenë përfshirë pa dashje të gjithë ushqimin.

Përveç kësaj, edhe pse ky studim i fundit shqyrtoi indeksin e masës trupore, është e mundur që ndryshimet në yndyrën e trupit mund të kenë kontribuar në zhvillimin e shumë prej këtyre kancereve – por jo domosdoshmërisht të ëmbëltuesve.

Së fundi, rreziku i kancerit tek ata që konsumonin nivelet më të larta të ëmbëltuesve artificialë ishte i moderuar në krahasim me ata që konsumuan sasitë më të ulëta – me vetëm një rrezik relativ 13% më të lartë për zhvillimin e kancerit gjatë periudhës së studimit. Kështu, edhe pse njerëzit që konsumonin sasinë më të madhe të ëmbëlsuesve kishin një rrezik në rritje të zhvillimit të kancerit, ky ishte ende pak më i lartë se ata me marrjen


Shfaq Komentet (0)

Shkruaj nje koment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

* *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.